Diyabetliler mağdur, yetkililere çağrı
Danıştay 10. Dairesinin 2010/10024 Esas numaralı ve 5.11.2010 tarihli kararı gereğince (“Danıştay Kararı”) Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği’ne (“Tebliğ”) ekli EK-5/A Fiyatlandırılmış Tıbbi Sarf Malzemeleri Listesi’nin her bir kan şekeri ölçüm çubuğu için 0.55 TL ödeneceğine ilişkin 437. Sırasının yürütülmesinin durdurulmasına karar verilmiştir.
Bu karar üzerine ilgideki Genelge’yi yayınlayan Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü söz konusu şeker ölçüm çubuklarına ilişkin Tebliğ’in “Ayaktan Tedavilerde Reçete Karşılığı Hasta Tarafından Temin Edilen Tıbbi Malzeme Bedellerinin Ödenmesi” başlıklı 7.2.2 maddesinin uygulanacağını belirtmiştir.
Bilndiği gibi, diyabet kontrol altında tutulmadığı zaman organ kayıplarına da yol açan oldukça ciddi bir hastalıktır. Bu sebeple hastalar hayatlarını hastalıkları doğrultusunda düzenlemek zorunda olup, şeker seviyelerini sürekli ölçerek buna göre önlem almak zorundadırlar.
Genelge’ye konu şeker ölçüm çubukları ile diyabetli hastalar şeker düzeylerini takip edebilmekte, böylelikle kan şekerinin aşırı değişmeleri, şeker düşüklüğü veya yüksekliği önlenebilmektedir. Düzenli bir şeker kontrolü ile hastaların yüksek şekere bağlı şikayetleri kaybolabilmekte, aşırı şekere bağlı komalar önlenebilmekte ve hastalar günlük aktivitelerini yaparak daha kaliteli bir yaşam sürebilmektedirler.
Ülkemizde, yukarıda belirtilen Danıştay’ın iptal kararından önce hastaların düzenli olarak kullanmaları gereken şeker çubuklarına ulaşmaları son derece kolay bir mekanizma ile sağlanmaktaydı. Bu uygulamaya göre şeker çubukları Medula sistemi üzerinden ödenmekte ve hastalar Tebliğ’in 7.3.5 maddesine uyarınca doktor reçetesi ile başvurduklarında şeker çubuklarını ücretsiz olarak temin etmekteydiler.
Ancak, anılan Danıştay Kararından sonra Tebliğ’in 7.2.2. maddesinin uygulanması sonucu hastalar şeker çubuklarını almak için çok fazla bürokratik engele maruz bırakılmıştır. Getirilen bu yeni sistemde, hastalar şeker ölçüm çubuklarını kendi imkanları ile satın alabilecekler, geri ödemeyi ise ancak birçok belgenin temin edilmesinden sonra ve bu uğurda son derece önemli zamanlarını da harcayarak aylar sonra alabileceklerdir.
Yukarıda izah edilmeye çalışıldığı gibi, diyabetli hastaların hayatında son derece önemli olan bu ürünlerin alımının hastaları büyük külfet altına sokacak bürokratik işlemlere tabi tutulması sayısı yaklaşık 8 milyonu aştığı tahmin edilen diyabetli hastaları mağdur edecektir.
Bu şekilde Danıştay Kararının gözettiği Sosyal Devlet ilkesinin tam aksi bir sonuca ulaşılmaktadır. Dolayısıyla, açıktır ki bu genelge ile hastaların elde etmiş olduklar haklar yürütmeyi durdurma kararı gerekçe gösterilerek geriye götürülmüştür.
İdare, yürütmenin durdurulması kararının gereğini derhal yerine getirirken, hukuki açıdan hastaların kazanılmış haklarını ortadan kaldırmamaya özen göstermeli ve yürütmeyi durdurma kararında belirtilen amaca uygun şekilde idari işlem tesis etmelidir. Kurumunuzun Genelgesi ile şeker hastaları şeker ölçüm çubuklarını belirli bir süre için kendileri finanse etmek zorunda kalacaklar ve ödedikleri tutarları da Devlet’ten geri almaları ayları bulacak bir süre sonunda olacaktır. Bu durumun Danıştay kararında öngörülen amaçla hiçbir şekilde bağdaşmadığı çok açıktır.
Bu uygulama, yaşlı, ağır derecede hasta diyabetlilerin şeker ölçüm çubuğu alımını zorlaştıracağı gibi, hastaların şeker ölçüm çubuklarını almadan önce iki kez düşünmesine ve böylelikle şeker düzeylerini ölçmemelerine neden olacaktır. Dolayısıyla uygulama kamu sağlığını olumsuz etkileyecek, kamu kurumlarının ve eczanelerin iş yükünü arttıracaktır. Açıktır ki, idarenin görevi, yürütmeyi durdurma kararlarının gereklerini yerine getirmenin yanı sıra her türlü idari işlemin tesisinde kamu yararını sağlamak olmalıdır. Oysa ki, Kurumunuzun Genelgesi yürütmeyi durdurma kararının amacına ve kamu yararına aykırıdır.
Yukarıdakiler ışığında diyabet hastalarını bürokratik işlemlere maruz bırakan ve diyabet hastalarını mağdur eden şeker ölçüm çubuklarının Medula sisteminden çıkarılmasına yönelik uygulamaya son verilmesini, konunun diyabetli milyonlarca hasta için aciliyeti göz önüne alınarak, ilgideki genelgenin iptal edilerek şeker ölçüm çubuklarının Danıştay Kararı’na uygun şekilde yeniden Medula sistemine ve dolayısıyla hastaların erişimine mümkün olan en kısa sürede dahil edilmesini saygılarımızla talep ederiz.
19-02-2015
